Yüksek enflasyonun sanayi üretimine tesiri ekonomik bilgilere de yansıdı. Yılın üçüncü çeyreğinde sanayi üretiminin yavaşladığı, son üç aya ait beklentilerin de umut verici olmadığı lisana getiriliyor. Dünya muharriri Alaattin Aktaş, iktidarın “sanayide çarklar dönsün; genel olarak da üretim sekteye uğramasın, bu çerçevede istihdam azalmasın, hatta mümkün olursa artsın ve büyüme devam etsin” diye faizleri düşük tuttuğunu ancak bu siyasetin enflasyonu denetim edemediğini yazdı. “Büyüme, üretim, istihdam” odaklı bu tercihin bir müddet işe yaradığını belirten Aktaş, enflasyon artışının sanayi üretimini durma noktasına getirdiğini söz etti.
Sanayi üretiminde yılın üçüncü çeyreğine ait sayılar 30 Kasım’da açıklanacak. Sayıların durumu daha somut göstereceğini belirten Alaattin Aktaş, siparişlerin azalmasının iş dünyasında da tedirginlik yarattığına dikkat çekti. Aktaş, sanayi üretimindeki yavaşlamaya ait şu bilgileri verdi:
“TÜİK tarafından açıklanan son datalar sanayi üretimindeki yavaşlamanın güzelce besbelli hale geldiğini ortaya koyuyor. Sanayi üretimi eylül ayında geçen yıla kıyasla hem arındırılmamış ham endekse nazaran, hem takvim tesirinden arındırılmış endekse nazaran sırf yüzde 0.4 oranında arttı. Bu oranlar, bu yıl kaydedilmiş en düşük artışa işaret ediyor. O denli ki her iki hesaplama sisteminde de bu yıl daha evvel yüzde 1’in altında kalan artış hiç görülmemişti. Takvim tesirinden arındırılmış endekse nazaran belirlenen değişim, nisan ayından bu yana besbelli olarak aşağıya dönmüş durumda. Bu gerileme bilhassa üçüncü çeyrekte çok çok bariz bir hal aldı.
Yani sanayi üretiminde geçen yıla nazaran olan değişim, bu yavaşlama eğiliminin sürmesi halinde son çeyrekte negatife dönecek üzere.
Hem aslında bilhassa elektrik tüketimindeki seyir de üretimin gerileyeceğine işaret ediyor.
Aylık gidişat da tat vermiyor!
Sanayi üretiminin bir evvelki aya nazaran ölçülen hem mevsim, hem de takvim tesirinden arındırılmış değişimi de dalgalı bir seyir ortaya koymakla birlikte genel eğilim olarak aşağı istikametli.
Üstelik mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış endeks bu yıl iki kere 140’ın altına indi; bunlardan biri temmuz, oburu de eylül ayı. Hasebiyle üçüncü çeyrek üretimindeki sorun çok derinleşmiş durumda ve aylık endeks değişimindeki gidişatla da kendini gösteriyor.
İş alemi de rahatsız
Dünya’nın dünkü sayısında manşette yer alan Anadolu’nun Nabzı Anketi de gösteriyor ki gidişattan iş alemi de çok rahatsızlık duyuyor. Aslında rahatsızlık kesinlikle daima duyuluyordu, zira yaşanıyordu lakin bu güya giderek daha fazla lisana getiriliyor üzere.
Sorun belirli… Siparişler yavaşlıyor ve sakinlikten telaş ediliyor. Üstelik bu anket yılın üçüncü çeyreğini kapsıyor ve görünen o ki bugünlerde durum daha da vahim bir hal aldı.
Son çeyreği kapsayacak bir anket duyulan rahatsızlığın çok daha derin olduğunu ortaya koyacak üzere görünüyor. Gerçi o denli kapsamlı bir ankete de gerek yok üzere. Sanayi üretimine ait datalar geldikçe durum somut olarak ortaya çıkacak.
Bu ortada üçüncü çeyreğe ait büyüme bilgilerini de iki hafta sonra, 30 Kasım’da öğreneceğimizi hatırlatalım. Birinci iki çeyrekteki yüzde 7.5 ve yüzde 7.6’lık büyümeden sonra bakalım üçüncü çeyrekte nasıl bir oran göreceğiz…” (HABER MERKEZİ)
